India under Indira Gandhi (JP movement, emergencies etc ” in Odia
ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଶାସନାଧୀନ ଭାରତ (ଜେ.ପି. ଆନ୍ଦୋଳନ, ଜରୁରୀ ସ୍ଥିତି ଇତ୍ୟାଦି)
ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ: ସମସ୍ତ ପ୍ରତିଯୋଗୀତା ମୂଳକ ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ତଥ୍ୟ ଏବଂ ବିଶ୍ଳେଷଣ ନିମ୍ନ ମତେ ପ୍ରକାଶ କରିପାରିବେ।
୧. ପରିଚୟ
- ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ୧୯୬୬ରୁ ୧୯୭୭ ଏବଂ ପୁନର୍ବାର ୧୯୮୦ରୁ ୧୯୮୪ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ।
- ତାଙ୍କ ଶାସନକାଳ ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଘଟଣାବଳୀ ଏବଂ ବିବାଦ ସହିତ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା।
୨. ଜେ.ପି. ଆନ୍ଦୋଳନ (୧୯୭୪-୧୯୭୭)
- ଜୟପ୍ରକାଶ ନାରାୟଣଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱ: ଜେ.ପି. ଆନ୍ଦୋଳନ ଏକ ବିପ୍ଳବୀ ଆନ୍ଦୋଳନ ଥିଲା ଯାହା ଭ୍ରଷ୍ଟାଚାର, ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଏବଂ ବେକାରୀ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆବେଦନ କରିଥିଲା।
- ଲକ୍ଷ୍ୟ:
- ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ସରକାରଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିରୋଧ ପ୍ରଦର୍ଶନ।
- ସମାଜବାଦୀ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଭ୍ରଷ୍ଟାଚାର ମୁକ୍ତ ଭାରତ ଗଠନ।
- ପ୍ରଭାବ:
- ଆନ୍ଦୋଳନ ଦେଶବ୍ୟାପୀ ହେଲା ଏବଂ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କଲା।
- ୧୯୭୭ରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ନିର୍ବାଚନରେ ପରାଜିତ ହେଲେ।
୩. ଜରୁରୀ ସ୍ଥିତି (୧୯୭୫-୧୯୭୭)
- ଘୋଷଣା: ୨୫ ଜୁନ ୧୯୭୫ରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଜରୁରୀ ସ୍ଥିତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ।
- କାରଣ:
- ଇଲାହାବାଦ ହାଇକୋର୍ଟ ତାଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ ଅବৈଧ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ।
- ରାଜନୈତିକ ଅସ୍ଥିରତା ଏବଂ ଜେ.ପି. ଆନ୍ଦୋଳନର ବୃଦ୍ଧି।
- ପ୍ରଭାବ:
- ମୌଳିକ ଅଧିକାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ନିଲମ୍ବିତ ହେଲା।
- ମିଡିଆ ଏବଂ ବିରୋଧୀ ଦଳଗୁଡିକ ଉପରେ କଠୋର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ।
- ଜବରଦସ୍ତ ପରିବାର ନିୟୋଜନ (ନସବନ୍ଦୀ) କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ ହେଲା।
- ପ୍ରତିକ୍ରିୟା:
- ଜନତା ଦଳ ଗଠନ ହେଲା ଏବଂ ୧୯୭୭ରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଲେ।
୪. ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପୁନରାଗମନ (୧୯୮୦)
- ୧୯୮୦ରେ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ପୁନର୍ବାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ହେଲେ।
- ତାଙ୍କ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶାସନକାଳ ଖାଲିସ୍ତାନ ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଅପରେସନ୍ ବ୍ଲୁ ସ୍ଟାର ସହିତ ଜଡିତ ଥିଲା।
୫. ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଶାସନର ମୁଖ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧି
- ୧୯୭୧ରେ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶର ସୃଷ୍ଟି।
- ହରିତ ବିପ୍ଳବ (Green Revolution) ଏବଂ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକର ଜାତୀୟକରଣ।
- ପ୍ରଥମ ପରମାଣୁ ପରୀକ୍ଷା (୧୯୭୪)।
୬. ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ହତ୍ୟା (୩୧ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୮୪)
- ତାଙ୍କ ନିଜ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ହତ୍ୟା ହେଲେ।
- ଖାଲିସ୍ତାନ ଆନ୍ଦୋଳନ ସହିତ ଜଡିତ।
୭. ପରୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରଶ୍ନ
- ଜେ.ପି. ଆନ୍ଦୋଳନର କାରଣ ଏବଂ ପ୍ରଭାବ ବିଶ୍ଳେଷଣ କର।
- ଜରୁରୀ ସ୍ଥିତିର ଘୋଷଣା ଏବଂ ଏହାର ପରିଣାମ ବିଶ୍ଳେଷଣ କର।
- ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଶାସନର ସକରାତ୍ମକ ଏବଂ ନକରାତ୍ମକ ଦିଗ ବିଶ୍ଳେଷଣ କର।
୮. ସାରାଂଶ
- ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଶାସନକାଳ ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଧ୍ୟାୟ।
- ଜେ.ପି. ଆନ୍ଦୋଳନ ଏବଂ ଜରୁରୀ ସ୍ଥିତି ଭଳି ଘଟଣାବଳୀ ତାଙ୍କ ଶାସନକୁ ବିବାଦାସ୍ପଦ କରିଥିଲା।
