Early and Later Vedic Civilization in Odia covering all important facts and Important questions with answers:
### *ପ୍ରାଚୀନ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତା*
#### *ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତା (Early Vedic Civilization)*
- *ସମୟ*: 1,500 BCEରୁ 1,000 BCE।
- *ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତ*: ଋଗ୍ବେଦ।
- *ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ର*: ସପ୍ତସିନ୍ଧୁ ଅଞ୍ଚଳ (ପଞ୍ଜାବ ଏବଂ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ)।
- *ମୁଖ୍ୟ ବିଶେଷତା*:
– *ଅର୍ଥନୀତି*:
– ପ୍ରଧାନ ଜୀବିକା: ପଶୁପାଳନ।
– କୃଷି: ଗୌଣ ଭୂମିକା।
– ବାଣିଜ୍ୟ: ବାର୍ତ୍ତା (ବିନିମୟ ପ୍ରଣାଳୀ)।
– *ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା*:
– ପରିବାର: ପିତୃପ୍ରଧାନ।
– ସମାଜ: ଜନ (ଗୋଷ୍ଠୀ) ଏବଂ ବିଶ (ଗ୍ରାମ) ରେ ବିଭକ୍ତ।
– ବର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା: ବ୍ରାହ୍ମଣ, କ୍ଷତ୍ରିୟ, ବୈଶ୍ୟ, ଏବଂ ଶୂଦ୍ର।
– *ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା*:
– ରାଜା (ରାଜନ୍) ଏବଂ ପରିଷଦ (ସଭା ଏବଂ ସମିତି) ଦ୍ୱାରା ଶାସନ।
– *ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ*:
– ପ୍ରକୃତି ପୂଜା: ଇନ୍ଦ୍ର, ଅଗ୍ନି, ବରୁଣ, ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟ।
– ଯଜ୍ଞ: ପ୍ରଧାନ ଧାର୍ମିକ କ୍ରିୟା।
#### *ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତା (Later Vedic Civilization)*
- *ସମୟ*: 1,000 BCEରୁ 600 BCE।
- *ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତ*: ସାମବେଦ, ଯଜୁର୍ବେଦ, ଏବଂ ଅଥର୍ବବେଦ।
- *ଭୌଗୋଳିକ କ୍ଷେତ୍ର*: ଗଙ୍ଗା-ୟମୁନା ଦୋଆବ (ଉତ୍ତର ଭାରତ)।
- *ମୁଖ୍ୟ ବିଶେଷତା*:
– *ଅର୍ଥନୀତି*:
– କୃଷି: ମୁଖ୍ୟ ଜୀବିକା।
– ଫସଲ: ଯବ, ଗହମ, ଏବଂ ଚାଉଳ।
– ବାଣିଜ୍ୟ: ମୁଦ୍ରା ବ୍ୟବହାର ଆରମ୍ଭ।
– *ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା*:
– ବର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା: ଅଧିକ କଠୋର।
– ଆଶ୍ରମ ବ୍ୟବସ୍ଥା: ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ, ଗୃହସ୍ଥ, ବାନପ୍ରସ୍ଥ, ଏବଂ ସନ୍ୟାସ।
– *ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା*:
– ରାଜ୍ୟ: ବୃହତ୍ତର ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ।
– ରାଜା: ଅଧିକ କେନ୍ଦ୍ରୀକୃତ ଶକ୍ତି।
– *ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ*:
– ଦାର୍ଶନିକ ଚିନ୍ତା: ଉପନିଷଦରେ ବ୍ରହ୍ମ ଏବଂ ଆତ୍ମାର ତତ୍ତ୍ୱ।
– ଯଜ୍ଞ: ଅଧିକ ଜଟିଳ ଏବଂ ବ୍ୟୟବହୁଳ।
### *ପ୍ରାଚୀନ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାର ତୁଳନା*
| *ବିଷୟ* | *ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତା* | *ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତା* |
|———————-|———————————-|———————————-|
| *ସମୟ* | 1,500 BCEରୁ 1,000 BCE | 1,000 BCEରୁ 600 BCE |
| *ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତ* | ଋଗ୍ବେଦ | ସାମବେଦ, ଯଜୁର୍ବେଦ, ଅଥର୍ବବେଦ |
| *ଅର୍ଥନୀତି* | ପଶୁପାଳନ | କୃଷି |
| *ସାମାଜିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା* | ଜନ ଏବଂ ବିଶ | ବର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଆଶ୍ରମ ବ୍ୟବସ୍ଥା |
| *ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ* | ପ୍ରକୃତି ପୂଜା | ଦାର୍ଶନିକ ଚିନ୍ତା |
—
### *ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରଶ୍ନ ଏବଂ ଉତ୍ତର*
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାର ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତ କଣ?
*ଉତ୍ତର*: ଋଗ୍ବେଦ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାର ମୁଖ୍ୟ ଅର୍ଥନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟ କଣ?
*ଉତ୍ତର*: କୃଷି।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାର ମୁଖ୍ୟ ଧାର୍ମିକ କ୍ରିୟା କଣ?
*ଉତ୍ତର*: ଯଜ୍ଞ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ କେଉଁ ଦାର୍ଶନିକ ଗ୍ରନ୍ଥ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା?
*ଉତ୍ତର*: ଉପନିଷଦ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ ରାଜନୈତିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା କିପରି ଥିଲା?
*ଉତ୍ତର*: ରାଜା (ରାଜନ୍) ଏବଂ ପରିଷଦ (ସଭା ଏବଂ ସମିତି) ଦ୍ୱାରା ଶାସନ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ ବର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା କିପରି ଥିଲା?
*ଉତ୍ତର*: ଅଧିକ କଠୋର ଏବଂ ସ୍ପଷ୍ଟ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ ପ୍ରଧାନ ଦେବତା କେଉଁମାନେ?
*ଉତ୍ତର*: ଇନ୍ଦ୍ର, ଅଗ୍ନି, ବରୁଣ, ଏବଂ ସୂର୍ଯ୍ୟ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ ଆଶ୍ରମ ବ୍ୟବସ୍ଥା କେତେ ପ୍ରକାର?
*ଉତ୍ତର*: ଚାରି ପ୍ରକାର: ବ୍ରହ୍ମଚର୍ଯ୍ୟ, ଗୃହସ୍ଥ, ବାନପ୍ରସ୍ଥ, ଏବଂ ସନ୍ୟାସ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ ସମାଜ କିପରି ବିଭକ୍ତ ଥିଲା?
*ଉତ୍ତର*: ଜନ (ଗୋଷ୍ଠୀ) ଏବଂ ବିଶ (ଗ୍ରାମ) ରେ ବିଭକ୍ତ।
- *ପ୍ରଶ୍ନ*: ପରବର୍ତ୍ତୀ ବୈଦିକ ସଭ୍ୟତାରେ ରାଜ୍ୟ କିପରି ଥିଲା?
*ଉତ୍ତର*: ବୃହତ୍ତର ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ, ରାଜା ଅଧିକ କେନ୍ଦ୍ରୀକୃତ ଶକ୍ତି।